بررسی طبیعت نگاری در مکتب شیراز ( دوره اسکندر سلطان 801تا 817)

پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - دانشکده هنرهای تجسمی
نویسنده منوچهر فتحی
استاد راهنما بهنام کامرانی جلال الدین سلطان کاشفی
سال انتشار 1393

چکیده

طبیعت¬گرایی در دوره اسکندر سلطانِ تیموری دارای معنا و مفهومی ویژه بوده که بخش¬های وسیعی از مفاهیم زیبایی شناختی خود را به واسطه صور خیال مانند تشبیه، استعاره، کنایه، اغراق ، افکار و اندیشه¬های اسطوره¬ای و دینی قبل از اسلام اخذ نموده است. از این رهگذر طبیعت و اسلوب ساخت آن نه به معنای مواجهه عینی در مقابل جهان خارج، بلکه ریشه در نوعی جهان¬بینی اساطیری و دینی دارد که تمامی اشکال و صور طبیعت را به عنوان مظهری از عوالم ماورایی تلقی می¬نموده تا زمینی. بنابراین در نگارگری این دوره طبیعت نگاری در آن واحد به دو وجه عینی و ذهنی به طور همزمان اشاره داشته، که این دوسویه¬ی نگاه در عین توجه به ابعاد واقعی و بیرونی اشکال به جنبه¬های دینی و اسطوره¬ای که ریشه در عالم خیال یا مثالی نیز دارند تکیه داشته است. لذا هدف اصلی این پژوهش بررسی و دست یابی به تأثیرات اندیشه¬های دینی و اسطوره¬ای قبل از اسلام بر آثار شکل گرفته در دوره اسکندر سلطان می¬باشد. در ادامه این سوال¬ها مطرح می-شود؛ تأثیر ادیان قبل از اسلام بر نگاره¬های دوره اسلامی(اسکندر سلطان 801 تا 817) به چه میزان است؟ و؛ آیا می¬توان حضور درختان و گیاهان در آثار دوره مذکور را به عنوان نمادی از باورهای دینی قبل از اسلام فرض کرد؟ پس از اجرای تحقیق، یافته¬های آن مبین این نکات بوده که نگارگری دوره اسکندر سلطان برگرفته از عالمی دو ساحتی است که به ملاحظات طبیعت پردازانه دنیای واقعی شکل¬ها نظر دارد، و همچنین به وجوه دینی و اسطوره¬ای صور نیز توجه داشته است. بنابراین نتیجه پژوهش حاضر بیانگر این مطلب است که شکل¬های خیالی عناصر طبیعت و اسلوب¬های طبیعت گرایانه در نگارگری این دوره، متأثر از تفکرات دین مزداییان (آئین زرتشتی) است. همچنین برخی بسترهای دینی و اجتماعی که آثار در آن به وجود آمده به صور حاکم در تصاویر رنگ و بویی متفاوت از آثار هم زمان خود بخشیده است. پژوهش حاضر به روش تحقیقِ توصیفی و تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه¬ای و مشاهده اسناد و مدارک و تصاویر برجای مانده انجام پذیرفته است.

منابع مشابه

بررسی مفهومی پنج نگاره از گلچین 801 ، اسکندر سلطان، (بخش خمسه نظامی مکتب شیراز)

چکیده ندارد.

15 صفحه اول

کارستان هنرپروری اسکندر سلطان

اسکندر سلطان فرزند عمر شیخ عمر شیخ بن تیمور، از شاهزادگان هنرپرور تیموری است که نزدیک به ده سال حکومت فارس و اصفهان را در اختیار داشت. در این مقاله کارنامه هنرپروری وی و کیفیت آن مورد ارزیابی قرارگرفته است. نخست فعالیت‌های سیاسی وی از برای حکومت تیموری تفحص می‌شود. پس از مرگ تیمور شماری از فرزندان او برای جانشینی به نزاع پرداختند و درنهایت شاهرخ توانست بر امپراتوری دست یابد و در هرات مستقر شود...

متن کامل

بررسی ویژگی های تزیینی قرآن نگاری مکتب شیراز عصر صفوی

نیمه اول صفوی یکی از اعصار طلایی هنر کتابت قرآن در ایران است و سبک ها و مکاتب هنری شاخصی در شهرهای مختلف تحت حکومت صفوی پدیدار شده است. یکی از مکاتبی که همواره در طول تاریخ ایران نقشی کلیدی در هنرهای مربوط به کتابآرایی ایفا کرده است، مکتب شیراز میباشد. نقطه اوج هنر تذهیب نسخ دست نویس و قرآننگاری در شیراز را باید در سال های قرن نهم و دهم ه. ق جستجو کرد. پژوهش حاضر در پی پاسخ به این سوال است ک...

متن کامل

بررسی تطبیقی منظره نگاری نگارگری مکتب تبریز ایلخانی و مکتب شیراز تیموری

متن کامل

جانبخشی به طبیعت در آثار سلطان محمد

سلطان محمد یکی از بزرگ ترین نگارگران اوایل دوره صفوی بوده که توانسته آثارش را با تجاربی که در مکتب هنری ترکمانان داشته، به خوبی با مکتب هنری هرات درآمیزد و آثار بیبدیلی را در قالب مکتب دوم تبریز ارایه نماید. وی در دوران هنری خود، نوآوریهای بسیاری در حوزه نگارگری داشته که هنرمندان همدوره خودش و دوره های بعدی و حتی بسیاری از هنرمندان دوره معاصر از آن تاثیر گرفتهاند. از جمله این نوآوریها میت...

متن کامل

بررسی ویژگی های تزیینی قرآن نگاری مکتب شیراز عصر صفوی

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}

نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - دانشکده هنرهای تجسمی

کلمات کلیدی

مکتب شیراز (نقاشی) نقاشی طبیعت طبیعت باوری اسطوره نگارگری ایرانی اسکندر سلطان نقاشی منظر

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com